In memoriam Els van Odijk (1953–2023)

Op woensdag 30 augustus overleed Els van Odijk, voormalig directeur van de Rijksakademie van beeldende kunsten.

Els kwam in de jaren tachtig op de Rijksakademie met als opdracht het internationaal beleid vorm te geven. Als ambitieuze pionier bouwde ze mee aan de internationale reikwijdte van het instituut en aan de ontwikkeling van alumni platformen in Afrika, Azië, Latijns-Amerika en het Midden Oosten. Bij de verzelfstandiging van de Rijksakademie in 1999 werd ze lid van de directie. Naast globalisering en internationale samenwerking legde zij de focus ook op strategische partnerships en op de relatie tussen kunst, wetenschap en innovatie.

In 2011 werd ze algemeen directeur. Uitdagend, scherp, kritisch en vastberaden, maar ook met warmte en humor leidde ze de Rijksakademie. Al snel werd ze geconfronteerd met de grote cultuurbezuinigingen. Els navigeerde het instituut strijdvaardig en onverzettelijk door deze moeilijke tijd. Ze moest een forse reorganisatie doorvoeren; ze zette zich in voor een fusie traject; en ze stelde de toekomst van de Rijksakademie veilig met de aankoop van de voormalige kavallerie-kazerne. ‘’Ook dat lossen we wel weer op,’’ was een uitspraak die Els typeerde.

Els was een vurig pleitbezorger van de vrije ruimte waarin kunstenaars worden uitgedaagd om hun grenzen in werk en denken te verleggen. Ze geloofde altijd al in een gastvrij huis, waar kunstenaars met uiteenlopende posities en uit verschillende achtergronden samen komen om elkaar te verrijken. Hiermee leverde ze een sterke bijdrage aan de mondiale aantrekkingskracht van de Rijksakademie.

In augustus 2018 trad Els af als directeur. Sindsdien vervulde ze diverse advies- en bestuursfuncties in Nederland en in het buitenland.

Els zal altijd verbonden blijven met de geschiedenis en de mensen van de Rijksakademie. We zullen haar missen en wensen haar man Maarten, haar dochter Nike, haar familie en vrienden veel sterkte en moed.